24 Hour Party People

Nooit gedacht dat ik ooit de woorden ‘Joy Division’ en ‘humor’ in één zin zou gebruiken. Maar sinds in 2002 de film ‘24 Hour Party People’ verscheen, weet ik dat het mogelijk is. Regisseur Michael Winterbotttom doet met deze film een aantal bijzondere dingen. Ten eerste was er nooit eerder een film gemaakt met als onderwerp de Manchester muziekscene vanaf de punkexplosie tot aan begin jaren ’90. Van Manchester tot Madchester. En dat terwijl hele volksstammen zijn opgegroeid op een dieet van bands als The Fall, New Order, Happy Mondays en het zojuist genoemde Joy Division. Maar misschien nog belangrijker: hij toont deze periode en de daarbij behorende bands zoals Joy Division op een onverwachte manier: vol levenslust, liefdevolle ironie, satirisch en met veel gevoel. De filmtitel komt overigens van een nummer van de Happy Mondays. 

De film draait om Tony Wilson, televisiepresentator en oprichter van Factory Records, briljant verpersoonlijkt door acteur Steve Coogan. Factory, opgericht in 1978, wordt het huis van legendarische Manchester bands zoals Joy Division (later: New Order), A Certain Ratio en de Happy Mondays. Factory heeft een geheel eigen filosofie waarbij de artistieke vrijheid en vormgeving centraal staan. Bands behouden hun muziekrechten, waardoor het label zelf financieel gezien een lege huls blijft. De productie van platenhoezen, in de regel ontworpen door Peter Saville, is soms duurder dan de verkoopprijs. Esthetiek staat voorop. Voorbeeld hiervan is de 12 inch van ‘Blue Monday’ van New Order (in de vorm van een floppy disc). Blue Monday wordt een enorme hit waardoor Factory grote verliezen draait. 

Alle aan Factory gerelateerde produkten kregen een eigen (FAC) nummer. Dit bleef niet beperkt tot albums, ook zaken als een feest, de danstempel The Hacienda, een documentaire, een rechtzaak, een kat en zelfs de begrafenis van Tony Wilson kregen een apart nummer. In 1991 moet Factory haar deuren sluiten. New Order en de Happy Mondays maken enorme kosten tijdens het opnemen van hun nieuwe albums, waarbij de releasedatum (en dus inkomsten) steeds wordt uitgesteld. Dit in combinatie met de verliezen van de nachtclub The Haçienda en het feit dat Factory geen muziekrechten bezit, betekent het einde. De muzikale en culturele impact van Factory is echter enorm. 

Terug naar ‘24 Hour Party People’. Naast Tony Wilson als centrale figuur kent de film vijf andere belangrijke hoofdrolspelers: de bands Joy Division en de Happy Mondays, huisproducer Martin Hannett, nachtclub de Haçienda en vooral de stad Manchester. Het is een ode aan de stad en de creativiteit die zij voortbrengt. ‘Northern pride’, Manchester versus het verafschuwde Londen. Cameo's van bekende gezichten uit de scene zoals Mark E. Smith (The Fall), Howard Devoto (Magazine) en originele leden van de Happy Mondays zijn goed gekozen en grappig.

24 Hour Party People is een bijzondere film. Het legt een periode vast van de muziekhistorie die op een onverwachte manier de kern raakt. Niet aanhaken bij de ‘doom and gloom’ die je zou verwachten met bands zoals Joy Division, maar juist het vieren van de creativiteit en gekte die uit Factory Records voortkwamen. Het relativeert de dodelijke ernst die er aan is gegeven in de loop der jaren. Maar het relativeert niet de muziek en de stad Manchester.

Dat maakt Anton Corbijns ‘Control’ over Joy Division en vooral zanger Ian Curtis nu net zo onverteerbaar en voorspelbaar. Zijn film, in zwart-wit gedraaid (gaaaaap!), loopt in alle valkuilen en toont alle mogelijke clichés. Depressie, zwaar, grijs, teruggrijpen op zijn vroege fotowerk met de band. Allemaal waar maar dat wisten we al. Daarom: vergeet ’Control’ en bekijk ‘24 Hour Party People’!

Nieuwsgierig geworden? Kijk dan alvast even de trailer: